Quá trình phát triển của xương của trẻ trong giai đoạn bào thai
Tuổi thai được tính từ ngày đầu tiên của kỳ kinh nguyệt cuối cùng, trước khoảng 2 tuần trước khi quá trình thụ thai diễn ra. Một chu kỳ thai bình thường kéo dài từ 37 - 42 tuần. Cũng trong 9 tháng ngắn ngủi này, thai nhi có thể phát triển đầy đủ các cơ quan cũng như đạt được chiều dài lên đến 50cm, nếu được chăm sóc dinh dưỡng khoa học.
Quá trình phát triển của thai nhi qua từng tháng rõ rệt
Sự phát triển xương của thai nhi trong thai kỳ như sau:
Tháng thứ nhất
Sau khi thụ thai, phôi thai sẽ biệt hóa thành 3 lớp:
- Trung bì: Phát triển thành xương, cơ tim, thận, cơ quan sinh dục
- Nội bì: Phát triển thành hệ tiêu hóa, gan, phổi
- Ngoại bì: Phát triển thành hệ thần kinh, tóc, da, mắt
Tháng thứ 2
Xương đòn và các bộ phận xương sống bắt đầu phát triển. Ống thần kinh - nguồn gốc của hệ thần kinh, hộp sọ, cột sống cũng hình thành trong thời gian này.
Trong tuần tuổi thứ 6, thai nhi bắt đầu phát triển cánh tay, chân.
Tháng thứ 3
Xương của thai nhi phát triển rất nhanh trong giai đoạn này, cánh tay và chân cũng dài ra và trở nên dễ nhận biết hơn.
Các khớp của thai cũng trở nên dẻo hơn, có thể uốn cong. Các chi trên có xu hướng phát triển trước, sau đó đến các chi dưới.
-> Khám phá: Bảng chiều cao và cân nặng của thai nhi
Tháng thứ 4
Mô cơ và xương tiếp tục phát triển và xương trở nên cứng hơn. Thai nhi hấp thụ Canxi nhiều hơn để phục vụ cho sự tăng trưởng của hệ xương.
Để có một thai kỳ khỏe mạnh và an toàn cha mẹ nên đi khám định kỳ tại các cơ sở chuyên khoa
Tháng thứ 5 và thứ 6
Đây là giai đoạn quan trọng trong quá trình xây dựng hệ xương. Hình dáng từng loại xương ở mỗi vị trí đã được định hình rõ ràng. Thai phụ cũng bắt đầu cảm nhận được những chuyển động đầu tiên của thai nhi.
Tháng thứ 7 và thứ 8
Hệ xương được xây dựng từ Canxi và khoáng chất đang bắt đầu chuyển đổi từ sụn thành xương cứng và chắc hơn. Lúc này, thai nhi có thể hấp thụ đến 250mg Canxi/ngày. Cơ bắp và lớp mỡ dưới da cũng phát triển mạnh.
Tháng thứ 9
Lượng Canxi và khoáng chất mà thai nhi hấp thụ lên đến 350mg/ngày trong suốt thời gian còn lại của thai kỳ. Xương của thai nhi cũng cứng hơn những giai đoạn trước nhưng vẫn giữ được độ mềm dẻo nhất định để có thể chào đời thuận lợi.
Nắm rõ quá trình phát triển xương của trẻ, cha mẹ có thêm những phương pháp chăm sóc toàn diện, giúp tối ưu quá trình tăng chiều cao hiệu quả cho thai nhi.
-> Giải đáp: Bố mẹ thấp lùn con có thể cao?
Gợi ý các phương pháp tăng chiều cao cho trẻ ngay từ trong bụng mẹ
Theo dõi quá trình phát triển của hệ xương thai nhi thì ngay từ tháng thứ 2 của thai kỳ, hệ xương đã bắt đầu phát triển. Do đó, ngay khi nhận biết mình có thai, mẹ cần bắt tay ngay vào kế hoạch tăng chiều cao cho con từ trong bụng mẹ các cách sau:
Gợi ý các nhóm thực phẩm có lợi cho quá trình phát triển
Chế độ ăn của bà mẹ khi mang thai phải bao gồm nhiều loại thực phẩm và đồ uống lành mạnh để cung cấp các chất dinh dưỡng quan trọng cần thiết cho sự tăng trưởng và phát triển của em bé. Theo Đại học Sản phụ khoa Hoa Kỳ (ACOG), khi mang thai, chúng ta cần bổ sung nhiều các chất: DHA, Canxi, Acid folic, Sắt, vitamin D, protein...
Tuy nhiên, chế độ ăn cũng cần sắp xếp hợp lý, không vượt quá nhu cầu dinh dưỡng tối đa sẽ dẫn đến các tác dụng phụ không mong muốn. Để thai nhi hấp thụ tốt nhất, có cơ sở phát triển chiều cao sau này, mẹ bầu nên ưu tiên lựa chọn những thực phẩm giàu dinh dưỡng sau:
Cá hồi
DHA, Omega-3 có trong cá hồi tốt cho não bộ của thai nhi, phát triển trí thông minh của trẻ ngay từ trong bụng mẹ. Đồng thời, những chất này cũng tăng cường chức năng của các cơ quan vận động, là điều kiện tốt để kích thích tăng trưởng chiều cao sau này. Mẹ bầu bổ sung cá hồi trong thực đơn hằng ngày rất tốt, cá hồi cũng có nhiều cách chế biến giúp mẹ thay đổi khẩu vị.
Cá hồi là món ăn giàu dinh dưỡng giúp thai nhi khỏe mạnh, tăng trưởng tốt
Trứng gà
Trứng gà chứa nhiều Protein và Canxi, đây là những chất quan trọng hình thành khung xương cho thai nhi. Trứng gà cũng có nhiều Omega-3, acid béo giúp phát triển thể chất và trí não toàn diện ngay từ trong bụng mẹ.
Rau xanh
Rau xanh chứa nhiều vitamin và khoáng chất, đây là thực phẩm không thể thiếu trong giai đoạn thai kỳ. Canxi, Vitamin , Folate, chất xơ, chất chống oxy hóa… có trong rau xanh tham gia vào quá trình nuôi dưỡng xương của thai nhi.
Bổ sung các vitamin và khoáng chất từ các loại rau củ và trái cây
Trái cây
Cùng với rau xanh, trái cây cũng chứa nhiều vitamin, là sự tổng hợp dưỡng chất giúp thai nhi phát triển toàn diện cả về thể chất và trí não. Trái cây cũng giúp quá trình chuyển hóa, trao đổi chất giữa mẹ và thai nhi diễn ra tốt hơn. Như vậy, thai nhi tiếp nhận dinh dưỡng từ mẹ nhiều hơn, quá trình phát triển sẽ đạt hiệu quả hơn.
Hải sản
Hải sản chứa một hàm lượng lớn Canxi, trong khi Canxi cũng là dưỡng chất quan trọng cần thiết cho cả mẹ bầu và thai nhi. Việc bổ sung Canxi bằng các loại hải sản giúp thai nhi nhận được lượng Canxi đủ để xương có tiền đề chắc khỏe, dễ dàng tăng trưởng sau khi chào đời.
Thịt bò - Thịt gà
Đây là 2 loại thịt giàu Protein hỗ trợ thai nhi được bổ sung đầy đủ dinh dưỡng để tăng trưởng chiều cao sau này. Thịt bò và thịt gà nên được bổ sung trong bữa ăn hằng ngày của mẹ bầu để đảm bảo thai nhi có cơ hội phát triển toàn diện.
Thịt bò giàu protein tốt cho sự phát triển của thai nhi
Các loại đậu
Dinh dưỡng có trong các loại đậu khá đa dạng, có tác dụng phát triển chiều cao hiệu quả. Không đợi đến khi con lớn để ăn những loại đậu này, mẹ có thể trực tiếp bổ sung trong thời gian thai kỳ để đạt được hiệu quả nuôi dưỡng xương khớp ngay từ sớm.
Khoai lang
Trong khoai lang có khá nhiều beta-carotene, khi vào cơ thể sẽ chuyển hóa thành Vitamin A - loại dưỡng chất quan trọng thúc đẩy xương phát triển. Ngoài ra, Vitamin B6, C, chất xơ… có trong khoai lang cũng giúp mẹ bầu hấp thụ dinh dưỡng tốt hơn để nuôi dưỡng thai nhi, hạn chế tình trạng táo bón.
Trong giai đoạn này, trẻ chỉ có thể hấp thụ dinh dưỡng thông qua chế độ ăn uống từ các bà mẹ. Sau khi ra đời trẻ được tiếp thu dinh dưỡng từ nguồn sữa mẹ, sau 6 tháng tuổi trẻ có thể chuyển sang ăn dặm và khi lớn hơn trẻ từ 2 tuổi, trẻ có thể bổ sung thêm các dòng thực phẩm chức năng chuyên biệt hỗ trợ tăng chiều cao mạnh mẽ.
-> Bật mí ngay: Top các nhóm thực phẩm hỗ trợ tăng chiều cao hiệu quả
Dinh dưỡng hợp lý theo từng thời kỳ
Trong từng tháng thai kỳ, thai nhi có những sự phát triển rõ rệt, do đó cha mẹ cần tham khảo ý kiến từ bác sĩ để tập trung phân bố dinh dưỡng hợp lý.
3 tháng đầu
Thời gian này thai nhi chưa phát triển nhiều, chiều cao và cân nặng cũng chưa tăng. Mẹ bầu có thể duy trì số lượng và số lần ăn như bình thường, chỉ cần chú ý bổ sung đa dạng dưỡng chất. Mẹ bầu nên ăn nhiều thực phẩm có nguồn gốc từ động vật để bổ sung chất đạm, kẽm, sắt… cho thai nhi, đặc biệt ăn nhiều cá hơn thịt.
Theo dõi quá trình phát triển của trẻ giúp cha mẹ có những phương án chăm sóc phù hợp
3 tháng giữa
Lúc này, thai nhi bắt đầu tăng nhanh về trọng lượng, mẹ bầu cần tăng khẩu phần ăn mỗi ngày. Cả lượng và chất cần được chú ý tăng cường, mẹ bầu nên ăn nhiều cá, các loại hạt có dầu, trái cây, rau xanh… để đảm bảo thai nhi được cung cấp đầy đủ dưỡng chất.
3 tháng cuối
Lúc này, mẹ bầu cần ăn nhiều hơn nữa, đảm bảo đủ tinh bột, béo, đạm, rau, trái cây tươi. Mẹ bầu cũng có thể bổ sung thêm phô mai, sữa chua… để tăng cường dưỡng chất cho thai nhi phát triển. Đây là thời điểm “vàng” để nuôi dưỡng thai nhi, mẹ bầu cần chú ý thời điểm này để sẵn sàng đón con khỏe mạnh chào đời.
Việc vận động trong thời gian thai kỳ cần có kế hoạch cụ thể ở từng giai đoạn cho phù hợp. Mẹ bầu có thể tập luyện nhẹ nhàng để thai nhi khỏe mạnh, tuy nhiên tránh các vận động mạnh sẽ ảnh hưởng đến thai nhi khiến quá trình phát triển của con bị giãn đoạn. Việc vận động nhẹ còn giúp mẹ bầu thư giãn tâm lý, cơ thể được thoải mái, hỗ trợ quá trình hấp thụ dinh dưỡng ở thai nhi diễn ra tốt hơn
Gợi ý các bài tập thể thao tốt cho bà bầu
Vận động là một trong những phương pháp hỗ trợ tăng chiều cao, tăng sức bên, hỗ trợ quá trình phát triển thể chất và tinh thần. Trong quá trình mang bầu, mẹ vẫn cần vận động để giúp cơ thể khỏe mạnh, linh hoạt hơn, cũng hỗ trợ thai nhi phát triển mạnh mẽ. Tuy nhiên, tùy vào thể trạng sức khoẻ, sở thích, mẹ bầu có thể lựa chọn những bộ môn phù hợp, nhẹ nhàng không quá nặng.
Mẹ bầu nên vận động nhẹ nhàng để thai nhi phát triển toàn diện
Đi bộ, chạy bộ nhẹ nhàng
Chạy bộ giúp cải thiện chức năng tim mạch, hạn chế tăng cân quá mức khi mang thai. Đặc biệt, bộ môn vận động này còn giảm đau nhức xương khớp, chuột rút, sưng phù tay chân… Ngoài ra, chạy bộ còn giúp mẹ bầu thư giãn, ổn định tâm trạng.
Yoga
Tập luyện các bài tập yoga dành riêng cho mẹ bầu khi mang thai giúp căng giãn và uốn dẻo phần hông và xương chậu, có lợi cho quá trình vượt cạn sau này. Đây còn là bộ môn hỗ trợ giảm thiểu đau lưng thường gặp trong thai kỳ. Nghiên cứu còn cho thấy, mẹ bầu tập yoga sẽ ít bị trầm cảm sau sinh hơn do bộ môn này giúp mẹ bầu thư giãn, thoải mái hơn trong thai kỳ.
Bơi lội
Bơi lội thường xuyên giúp tăng cường lưu thông máu trong cơ thể, giảm phù nề. Ngoài ra, việc thư giãn trong môi trường nước còn giảm đau thần kinh tọa vùng lưng, hông thường gặp ở những tháng cuối thai kỳ. Cơ thể mẹ bầu thường có nhiệt độ cao hơn bình thường, ra nhiều mồ hôi. Do đó, bơi lội sẽ giúp làm mát cơ thể hiệu quả, mang đến cảm giác thoải mái.
Tập luyện dưới sự hướng dẫn từ huấn luyện viên chuyên nghiệp
Pilates
Đây là phương pháp tập luyện kết hợp chuỗi các bài tập thể dục có kiểm soát trên những dụng cụ hỗ trợ. Với phụ nữ mang thai, hình thức vận động này sẽ siết chặt các cơ đùi, tay, mông, giúp cơ thể săn chắc hơn. Bên cạnh đó, Pilates còn giảm hiện tượng thai nghén, mệt mỏi, chán ăn thường gặp khi mang thai.
Tiếp xúc ánh nắng mặt trời
Vitamin D được xem là chất xúc tác quan trọng giúp cơ thể hấp thụ Canxi. Ngoài việc bổ sung Vitamin D thông qua chế độ dinh dưỡng hằng ngày, mẹ bầu có thể tổng hợp loại vitamin này với thói quen tắm nắng.
15 - 20 phút tắm nắng vào lúc sáng sớm và chiều muộn là thời gian lý tưởng để mẹ bầu đạt được lượng Vitamin D cần thiết (đặc biệt là Vitamin D3) giúp cơ thể hấp thụ Canxi hiệu quả, thai nhi được cung cấp Canxi tốt hơn. Đây cũng là thời điểm phù hợp để mẹ bầu vận động nhẹ nhàng dưới ánh nắng mặt trời.
Đảm bảo môi trường sống trong lành
Ô nhiễm môi trường đã được chứng minh là tác nhân hàng đầu kìm hãm sự tăng trưởng của thai nhi. Do vậy, nếu môi trường xung quanh không được trong lành, mẹ bầu nên thường xuyên di chuyển đến công viên, những nơi có nhiều cây xanh… để đảm bảo thai nhi khỏe mạnh và an toàn.
Ưu tiên không gian sống trong lành, tinh thần thoải mái, vui vẻ
Đặc biệt, mẹ bầu cũng nên tránh xa môi trường có khói thuốc lá vì đây là tác nhân gây nên nhiều biến đổi chất tiêu cực, kìm hãm sự phát triển của con, thậm chí có thể khiến thai nhi gặp nguy hiểm.
Áp dụng các phương pháp về dinh dưỡng, vận động, môi trường sống… một cách khoa học, phù hợp sẽ giúp cho các mẹ bầu có một thai kỳ khỏe mạnh, an toàn và hỗ trợ trẻ tối ưu tiềm năng tăng trưởng.
Một số lưu ý cho mẹ bầu nếu muốn con có chiều cao tốt
Bên cạnh chế độ dinh dưỡng khoa học, mẹ bầu cần lưu ý tuân thủ những điều sau để thai nhi có sự phát triển tốt nhất về mặt chiều cao:
- Không ăn quá nhiều theo quan niệm “ăn cho cả mẹ và con” mà chỉ nên tập trung vào đúng thời kỳ, tránh các vấn đề tiêu cực xảy ra khi cơ thể phải hấp thụ quá nhiều.
- Hạn chế ăn uống các loại thức ăn chế biến sẵn vì những loại thực phẩm này dễ chứa chất phụ gia, thuốc bảo quản… có hại cho cả mẹ và thai nhi.
- Không ăn quá mặn vì có thể gây ra các vấn đề về huyết áp cho mẹ bầu, ảnh hưởng không tốt đến sự phát triển của thai nhi.
- Không ăn nhiều đồ ngọt vì rất dễ làm mẹ bầu thừa cân, béo phì, thậm chí là đái tháo đường thai kỳ.
- Hạn chế tối đa các loại chất kích thích (rượu, bia, thuốc lá, cà phê…) vì đây là những tác nhân gây bệnh, kìm hãm thai nhi phát triển tối ưu.
- Mẹ bầu cần giữ tâm lý thoải mái, tránh căng thẳng sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi.
- Khám thai và siêu âm đúng lịch, theo dõi sự phát triển hệ xương, chiều dài đầu - mông của con qua từng giai đoạn.
Trên đây là một số bí quyết giúp con phát triển chiều cao ngay từ trong bụng mẹ mà các mẹ bầu có thể áp dụng nghiên cứu và áp dụng. Chúc mẹ bầu có một thai kỳ khỏe mạnh và vui vẻ.
FAQs
Mẹ bầu ít vận động, mất ngủ có ảnh hưởng đến chiều cao của thai nhi không?
Câu trả lời là có. Vận động giúp tăng tuần hoàn máu và oxy đến thai nhi, hỗ trợ tăng trưởng tế bào bao gồm cả tế bào xương. Mất ngủ hoặc căng thẳng kéo dài có thể ảnh hưởng đến nội tiết tố, giảm tốc độ phát triển toàn diện của trẻ.
Di truyền có phải là yếu tố quyết định chiều cao của trẻ không?
Di truyền đóng vai trò khoảng 23%, phần lại còn phụ thuộc vào dinh dưỡng, vận động, giấc ngủ và môi trường sống. Do đó, mẹ bầu hoàn toàn có thể hỗ trợ trẻ phát triển chiều cao tốt bằng việc chăm sóc thai kỳ đúng cách từ dinh dưỡng, vận động, giấc ngủ, môi trường sống...
Thai nhi không tăng chiều dài có phải là dấu hiệu kém phát triển chiều cao?
Không hẳn. Chiều dài của thai nhi chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như tuổi thai, giới tính, dinh dưỡng… Nếu trẻ phát triển chậm kéo dài qua nhiều lần siêu âm, bác sĩ sẽ chỉ định theo dõi thêm hoặc bổ sung dinh dưỡng để can thiệp kịp thời.
